Encyklopedia szkodników
Dowiedz się więcej na temat biologii szkodników, zidentyfikuj poznaj ich zachowanie, zwyczaje i naucz w odpowiedni sposób zapobiegać ich pojawianiu-
Długość życia – królowe 4-10 miesięcy
Roznamnażanie – duze kolonie 350.000 robotnic i 800 królowych, Samica składa 35 jaj dziennie; około 4500 w ciągu życia.
Pokarm.- produkty spożywcze
Zagrożenia - W pomieszczeniach z licznymi koloniami - ciągła ich obecność wokół żywności. Drobne robotnice wchodzą do wszelkich produktów żywnościowych i je niszczą. Wędrują po meblach, ścianach i zanieczyszczają pomieszczenia, niepokoją mieszkańców. Przenoszą choroby bakteryjne i wirusowe, Boleśnie gryzą i mogą wywoływać u osób wrażliwych objawy alergiczne.
Sposób zwalczania – oprysk ,
Opis - Preferuje miejsca ciepłe, wilgotne , z dużą koncentracją bakterii. Gniazda mogą być zlokalizowane pod podłogą budynków, pod kafelkami, pod tynkami, w pobliżu pieców, rur z ciepłą wodą, w pobliżu zlewozmywaków, w pobliżu wanien, za szafkami, pod boazerią, w złączach mebli, pod doniczkami z kwiatami, -
Długość życia – do 2 lat
Roznamnażanie.- samica składa wiosną białoperłowe jaja, W ciągu życia składa od 250 do 500 jaj, w ciągu dnia od 2 do 12 jaj. Gdy temperatura otoczenia: 35-37oC, larwy wylęgają się już po 4-6 dniach, a w temperaturze 14-16oC - dopiero po 15-29 dniach. Rozwój pluskwy trwa w temp. pok. od 7 do 10 tygodni
Pokarm.- żywią się krwią, Na ptaki i ludzi napadają w nocy, podczas ich snu.
Przebijają skórę w najdelikatniejszych miejscach i pobierają krew z naczyń włosowatych.
Podczas jednego posiłku pluskwa kłuje kilkakrotnie. Krew pije przez 1-15 minut (najczęściej 3-5 minut). Ilość pobranej krwi może przewyższać ciężar pasożyta. Samice pobierają krew częściej i w większych ilościach niż samce. Samicom krew jest potrzebna do produkcji znacznej liczby jaj
Zagrożenia - Moment ukłucia i ssania nie jest bolesny: Wpuszcza do ranki znieczulająca wydzielina gruczołów ślinowych, która też zapobiega krzepnięciu krwi. Po upływie kilku minut (do kilku godzin) występuje uczucie swędzenia i pieczenia, a w miejscach ukłuć pojawiają się białawe pęcherzyki. Rozdrapywanie tych pęcherzyków - powód innych chorób skóry. Nie przenosi groźnych chorób zakaźnych.. Powodują jednak silne urazy psychiczne, apatię i nerwowość.
Sposób zwalczania – oprysk , gaz
Opis – pluskwy zostały kiedyś prawie całkowicie wytępione poprzez szerokie zastosowanie DDT, obecnie obserwuje się ich odrodzenie i powrót na szeroką skalę, Pluskwy trudno znaleźć, gdyż za dnia przebywają w kryjówkach w pobliżu miejsc spania człowieka:
- pod boazerią lub tapetami,
- za lustrem,
- za obrazami,
- w gniazdach elektrycznych,
- w złączach mebli,
- w narożnikach szaf,
- w szparach ścian,
- w szczelinach łóżek lub
- tapczanów, itp.
-
Długość życia – średnio 150 dni
Roznamnażanie - Cały rozwój od jaja do owada dorosłego odbywa się w ziarnie, które stanowi źródło pokarmu i doskonałą kryjówkę. Samica ryjkiem tworzy maleńki otwór w ziarnie i najczęściej składa jedno jajo do jednego ziarna (niektóre wołki np. w kukurydzy czy w żołędziu mogą złożyć kilka jaj), a otwór zakleja wydzieliną śliny zmieszaną ze skrobią. Samica dziennie składa od 1 - 9 jaj, w ciągu życia może złożyć do 150 jaj, potem ginie w krótkim czasie
Pokarm - ziarno
Zagrożenia – jeden z największych szkodników magazynowych czyni co roku ogromne straty
Sposób zwalczania – oprysk, gaz
Opis - Nie fruwa,bardzo szybko biega, prowadzi tryb życia nocny (przy bardzo dużej populacji jest widoczny o każdej porze dnia) -
Długość życia – 3 lata
Roznamnażanie - Dwa–trzy lęgi w roku. Okres lęgowy u gołębi miejskich trwa praktycznie przez cały rok, mniejsze natężenie zachowań godowych ma miejsce jedynie w grudniu i styczniu. Maksymalnie 8 lęgów w roku.
Pokarm.- Różnego rodzaju nasiona i owoce (w mieście odpadki), również żołędzie, jagody oraz drobne ślimaki
Zagrożenia – zanieczyszcza budynki, może roznosić pluskwę gołąebią oraz obrzeżka gołebiego
Sposób zwalczania – kolce zabezpieczające
Opis - Gołąb miejski (Columba livia forma urbana) – forma kosmopolityczna, wywodząca się od gołębia skalnego i zamieszkująca wszystkie większe miasta Europy i większości świata. W Warszawie na km2 w okresie letnim przypada od 390 do 680, a w zimowym 970–1740 gołębi miejskich -
Długość życia -.Bez pierwszego posiłku żyją 1-2 miesiące, po posiłku – nawet 6 miesięcy bez pokarmu.
Roznamnażanie - Płodność do 500 jaj (4-8 dziennie);Jaja (białe, gładkie) składa na gospodarzu lub w pobliżu; jaja spadają do podłoża, Po 3-20 dniach z jaj - robakowate larwy: ich pokarm - resztki organiczne; nie strawiona krew; Żerują w miejscach ciemnych i zacisznych (szczeliny, dywan, wykładzina). Stadium larwy trwa 8-24 dni.
Pokarm- krew
Zagrożenia – pchły powodują, Podrażnienie skóry, drapanie – wtórne infekcje zadrapań, nadwrażliwość skóry. Alergie u zwierząt i ludzi. Przenoszą wektory patogenów/pasożytów: dżuma (Yersinia pestis), tularemia, różyca, dur szczurzy (Rickettsia typhi), wirusy oraz są pośrednimi żywicielami tasiemców
Sposób zwalczania – oprysk, gaz
Opis - „Pchli sezon” to późne lato, wczesna jesień: masowy pojaw dorosłych z poczwarek. -
Długość życia – około 6 miesięcy
Roznamnażanie – kopulują 7-10 dniowe, w 11-12 dniu życia ooteka(kokon)z 30-40 jajami
Samica nosi ootekę przez 2-4 tygodnie, buduje w ciągu życie 4-8 ootek , rozwój pokolenia 6 miesięcy w temp 22 C , 2,5 miesiąca w temp 30 stopni C, samce żyja 4 miesiące samice 6 miesięcy, ogromny potencjał rozrodczy, 1 zapłodniona samica (po roku – 3,5 pokolenia) – 10 milionów potomstwa a po 1,5 roku(5 pokoleń) 10 miliardów potomstwa
Odżywianie – najważniejsza dla przeżycia woda (przeżyje około 10 dni bez wody, bez jedzenia aż do 42 dni)), preferowane pokarmy wysokobiałkowe(ziemniaki, marchew, owoce pieczywo, mąka i cukier), występuje kanibalizm
Zagrożenia – rozprzestrzeniają grzyby, wirusy, pierwotniaki i ponad 40 bakterii chorobotwórczych, roznoszą czerwonkę, cholerę, tężec, gruźlicę, są pośrednimi żywicielami 12 tasiemców i 11 innych pasożytów (roznoszą tez jaja glist), wywołuja uczulenia, cząstki odchodów lub wylinek karaczanów są przyczyną reakcji astmatycznych u wielu osób, Alergeny od prusaków i karaczanów są po alergenach od roztoczy kurzu domowego najpospolitsze, wchodzą do kanałów słuchowych
Sposób zwalczania – oprysk , gaz, gel
Opis – prowadzą nocny tryb życia, żywi się po zapadnięciu zmroku i krótko przed świtem, w ciągu sekundy może przebiec 1m, zmieniając w tym czasie kierunek 25 razy, zasiedla , magazyny szpitale, zakłady gastronomiczne, mieszkania (szczególnie kuchnie) inne ogrzewane pomieszczenia, posiada dobrze rozwinięte skrzydła lecz nie fruwa
-
Długość życia – dorosłe żyją od 8-60 dni
Roznamnażanie –Zimują dorosłe.W ogrzewanych pomieszczeniach rozwój przez cały rok. Samica kopuluje 1x, samiec wiele razy. Samica składa 600 jaj. Składają jaja na śmieci, odpady żywności, kał, obornik, po 8-15 h. Larwy w temp. 17-20oC, Starsze larwy porzucają wilgotne środowisko.W suchych miejscach (piasek, suchy nawóz, worki) przepoczwarczają się. Stadium poczwarki trwa 5 dni w temperaturze 17-20 C, Rozwój pokolenia od kilkunastu dni do 2 miesięcy. W warunkach optymalnych pokolenie co 10-14 dni. Po 6-8 tygodniach milion potomnych od pary. U nas 7-8 pokoleń w ciągu roku.
Odżywianie – żyje 2-3 dni bez pokarmu, żywi się co godzinę, Wyjada pot, wydzieliny błon śluzowych, krew i wycieki z ran, produkty spożywcze
Zagrożenia - Nie kłuje; nie wysysa krwi, ale natrętna. Zanieczyszcza produkty spożywcze odchodami, wydzielinami i trupami (fragmenty ciał w żywności).
Do żywności wprowadza zarazki (swój pokarm rozpuszcza śliną i zwróconymi sokami trawiennymi). Przenosi chorobotwórcze bakterie: durów, czerwonki, wąglika, czynniki chorobotwórcze powodujące poliomyelitis, zapalenie spojówek.Jest żywicielem pośrednim dla larw niektórych tasiemców i nicieni.
Sposób zwalczania – oprysk, lampy owadobójcze
Opis - Śledzą się nawzajem. Jedna podąża za drugą do pokarmu. Dlatego w jednym miejscu zwykle posila się dużo much. -
Długość życia – około 2 tygodni
Roznamnażanie - 1-2 pokolenia w krajach klimatu umiarkowanego.W krajach ciepłych: do 8 pokoleń w ciągu roku.
Pokarm.- cukier, kasza , mąka , otręby
Zagrożenia – omacnica żeruje na produktach zbożowo-mącznych, najczęściej w mące pszennej, ale uszkadza również pasze. Niszczy pieczywo, suchary, suszone owoce i grzyby, a także nasiona roślin strączkowych.
Sposób zwalczania – oprysk, gaz
Opis - potocznie zwana molem spożywczym (wraz z mklikiem) -
>Długość życia – królowa kilka miesięcy, robotnica kilka tygodni
Roznamnażanie -Zapłodniona królowa wybudza się z hibernacji wiosną i od razu zaczyna poszukiwania miejsca na gniazdo. Osa pospolita najczęściej buduje swoje gniazda w ziemi, Gniazdo budowane jest z przeżuwanego drewna w połączeniu z wydzieliną śliny. Materiał ten jest dobrym izolatorem termicznym i pozwala na utrzymanie odpowiednich warunków wewnątrz dla rozwoju jaj i larw. Królowa zaczyna od pojedynczej warstwy u sklepienia i robi ją, aż dojdzie do krawędzi wydrążenia. Ponadto buduje ona trzon do którego przyłącza kilka komórek w których następnie składa jaja. Następnie buduje kolejny rząd komórek itd., Złożone jaja ostatecznie przeobrażają się w niepłodne samice - robotnice, Przed końcem lipca w gnieździe znajduje się wystarczająca liczba robotnic, aby królowa całkowicie zaprzestała zajmować się gniazdem, karmieniem larw, Od tej pory królowa składa jedynie jaja, Na jesieni, z jaj zaczynają wylęgać się samce oraz płodne samice - przyszłe królowe. Opuszczają one wkrótce gniazdo, kopulują, a następnie przyszłe królowe zimują, aby rozpocząć na nowo cykl, W międzyczasie stara królowa, robotnice i samce obumierają, a gniazdo pustoszeje.
Pokarm - Larwy os wymagają dużej ilości protein dlatego chętnie żywią się upolowanymi i przyniesionymi przez robotnice insektami, nie gardzą nadpsutym mięsem i rybami
Zagrożenia - Osy mogą powodować spore szkody na miękkich owocach, jednakże uszkadzanie śliwek i jabłek występuje zazwyczaj po początkowym uszkodzeniu tych owoców przez ptaki lub gąsienice. Osy mogą wyrządzać spore szkody w magazynach cukru, fabrykach przetworów i innych miejscach zawierających dużo słodkich i mocno zapachowych substancji. Są uciążliwe w kuchniach i miejscach spożywania posiłków. W niektórych latach czynią duże szkody wśród pszczół miodnych. W początkowym okresie sezonu atakują i porywają robotnice pszczół w późniejszym czasie kradną miód, larwy i poczwarki z uli. Osy poprzez żerowanie na różnych resztkach organicznych, śmietnikach itp., a następnie na produktach spożywczych np. ciastka mogą być wektorami niektórych chorób.
Sposób zwalczania – oprysk , mechaniczne usunęcie gniazda
Opis - Najczęściej owady te nie stanowią zagrożenia dla człowieka. Pozostawione same sobie zazwyczaj nie interesują się obecnością ludzi. Jednakże duża liczebność owadów w naszym otoczeniu zwiększa ryzyko bezpośredniego kontaktu z nimi i w rezultacie może doprowadzić do przykrych konsekwencji. Użądlenie przez pojedynczą osę, a nawet kilkanaście os jest dla przeciętnego człowieka niegroźne, lecz bardzo nieprzyjemne. Inaczej ma się sprawa u ludzi uczulonych na jad osy, tu konsekwencje mogą być poważne -
Długość życia – 3-4 lata, zwykle 12-18 miesięcy
Roznamnażanie - Ciąża 21-23 dni. Rodzi 2-5 x w roku po 5-12 młodych.
Pokarm.- wszyskożerny
Zagrożenia –Zarówno szczur wędrowny, jak i szczur śniady boją się człowieka, są mało agresywne. Gdy widzą człowieka uciekają, lecz jeżeli nie mają dokąd – bronią się poprzez atak, rzucają się na człowieka w okolice twarzy i gryzą. Bywa roznosicielem wielu chorób, z których największy problem stanowi wścieklizna.
Sposób zwalczania – wykładanie trutek, wyłapywanie pułapkami żywołownymi
Opis - Aktywny nocą; ruchliwy, dobrze pływa, nurkuje.Długość życia – Żyje rok (do 2 lat).
Roznamnażanie - Ciąża – 21 dni. Rodzi 4-6x w roku po 3-8 (5-6) młodych. Do 8 miotów/rok Dojrzałość płciowa w wieku po 6 tygodniach
Pokarm.- owady, ziarno zbóż, kukurydza, warzywa, owoce.
Zagrożenia - 10x więcej zanieczyszcza niż zjada. Niszczy: opakowania, ubrania, wyroby ze skóry, książki
Sposób zwalczania – wykładanie trutek, wyłapywanie pułapkami żywołownymi